US Senator John McCain , Kim Âu Hà văn Sơn
NT Kiên , UCV Bob Barr, Kim Âu Hà văn Sơn
Nguyễn Thái Kiên , Kim Âu Hà văn Sơn, Cố vấn an ninh đặc biệt của Reagan-Tỷ phú Ross Perot,Tŕnh A Sám
Hoa Kỳ sắp chuyển hướng dùng xe hơi chạy điện?
Cập nhật lúc 1:33:38 AM - 03/08/2010
Trần Phong
WASHINGTON – Trên trang mạng EV World ngày 16-7-2010, Bộ Năng Lượng Hoa Kỳ đă phổ biến bản tường tŕnh ngày 14-7-2010, nói về nỗ lực của chính phủ TT Obama, đang có những kế hoạch khuyến khích dân chúng Hoa Kỳ chuyển sang kỷ nguyên lái xe chạy bằng điện. Đạo luật The Recovery Act 2009 (do TT Obama kư ngày 17-2-2009), bao gồm 2,4 tỷ Mỹ kim dự trù thiết lập 30 nhà máy sản xuất b́nh ắc-quy cho xe hơi chạy điện, và hỗ trợ cho các cuộc triển lăm xe hơi chạy điện đầu tiên trên toàn cầu. Cơ quan Nghiên Cứu Dự Án Hiện Đại của Bộ Năng Lượng (DOE) c̣n cung cấp trên 80 triệu Mỹ kim cho hơn 20 dự án phát triển và nghiên cứu chuyển đổi năng lượng sang dùng b́nh ắc quy chạy điện với những kỹ thuật toàn hảo. Ngoài ra, chính phủ Obama cũng cung cấp ngân khoản 2,6 tỷ Mỹ kim dưới chương tŕnh vay mượn để phát triển sản xuất xe hơi kỹ thuật cao (ATVM) cho các hăng xe như Nissan, Tesla và Fisker, để các hăng này thành lập các cơ sở tại Tennessee, California và Delaware.
* Định nghĩa
Xe hơi chạy điện (electric vehicle - EV) là loại xe dùng động cơ chạy bằng điện để vận hành. Xe hơi chạy điện cũng chia ra làm nhiều loại: có loại chạy bằng năng lượng mặt trời (solar car), có loại chạy hỗn hợp bằng xăng và điện (hybrid car), và có loại chạy thuần túy bằng b́nh ắc-quy phát điện (BEV), ví dụ các loại xe REVai hay GM EV1.
*Lịch sử xe hơi điện
Thực ra, xe hơi điện đă được mọi người biết đến ngay từ giữa thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, khi các kỹ sư cho rằng điện năng mới là nguồn năng lượng tốt nhất để cho xe hơi chạy, đem lại cho hành khách một cảm giác thoải mái, hơn là xe chạy bằng xăng vào thời bấy giờ. Tuy nhiên sau đó, kỹ nghệ dầu hỏa phát triển, nhiều cơ sở lọc dầu mọc ra như nấm, giá cả xăng nhớt rẻ đi, khiến cho xe chạy bằng xăng rẻ hơn xe chạy bằng động cơ điện rất nhiều. Kể từ thập niên 1930, lư do nêu trên đă khiến cho loại xe chạy điện không c̣n chỗ đứng trên các thị trường tiêu thụ quan trọng như Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, trong các năm gần đây, mối lo ngại về các xe chạy xăng ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, cùng với sự kiện dân chúng không c̣n đủ khả năng chi phí cho các loại xe chạy xăng, cũng như tới viễn tượng mai kia sẽ cạn kiệt tài nguyên dầu hỏa, khiến dư luận lại bắt đầu quan tâm chú ư đến loại xe chạy điện, ít gây ô nhiễm cho môi trường, chi phí tu bổ xe rẻ hơn; tuy rằng giá mua xe EV lúc đầu mắc hơn xe chạy xăng. Hiện nay trên toàn cầu, dân chúng có vẻ thích mua xe chạy điện hơn, mặc dù hiện giờ trên mọi nẻo đường xứ sở Hoa Kỳ loại xe này c̣n vắng bóng; dù trước đây loại xe này cũng đă xuất hiện trong một thời gian ngắn hồi cuối thập niên 1990.
* Thời kỳ phôi thai từ thập niên 1890 đến thập niên 1900 Trước kỷ nguyên động cơ đốt cháy nhiên liệu bên trong thịnh hành, xe hơi chạy điện đă một thời tung hoành và tạo được nhiều thành tích về tốc độ và đường xa. Một trong những thành tích đáng ghi nhớ, là xe hơi điện đă phá được kỷ lục tốc độ do Camille Jenatzy – tay đua xe người Bỉ (1868 – 1913) - tạo được ngày 29-4-1999, với chiếc xe h́nh hỏa tiễn La Jamais Contente, đạt tới tốc độ cao nhất là 105,88km/giờ (65,79mph). Trước thập niên 1920, xe hơi điện chỉ cạnh tranh với xe chạy xăng
được tại các vùng đô thị. Năm 1897, công ty Electric Carriage & Wagon tại Philadelphia Hoa Kỳ nhận được đơn đặt hàng thương mại đầu tiên mua một đoàn xe hơi chạy điện. Hồi đầu thế kỷ 20, xe hơi chạy điện do các hăng như Baker, Columbia, Anderson, Edison, Studebakker, Riker, Milburn và các hăng khác sản xuất. Mặc dù chạy tương đối chậm, xe hơi điện vẫn có một số ưu điểm cạnh tranh được với các các loại xe khác hồi đầu thập niên 1900: xe điện chạy không
rung, không bốc mùi xăng, không gây tiếng ồn như xe chạy xăng. Một ưu điểm nổi bật là xe chạy điện không cần sang số, mà đối với người lái xe chạy xăng, đây là phần khó khăn nhất. Ngoài ra, giới tiêu thụ có máu mặt đều thích mua xe chạy điện, chạy ḷng ṿng trong thành phố cho có vẻ sang trọng thượng lưu. Xe chạy điện c̣n rất thích hợp cho phụ nữ, v́ không cần đề cho máy nổ như xe chạy xăng. Năm 1911, tờ New York Times cho rằng, xe chạy điện được công nhận là loại xe “lư tưởng”, v́ sạch sẽ hơn, yên tịnh hơn, và đỡ tốn kém hơn xe chạy xăng.
Ngay từ năm 1896, để giải quyết vấn đề thiếu các cơ sở để “sạc” điện cho các b́nh ắc-quy, công ty Hartford Electric Light Company đă chế tạo ra các b́nh ắc-quy thay thế được cho các xe truck chạy điện.
* Thời kỳ từ thập niên 1990 cho tới nay Tại cuộc triển lăm xe hơi năm 1990 tại Los Angeles, Tổng Giám đốc Roger Smith của công ty General Motors cho tŕnh làng một loại xe hơi điện
kiểu mẫu, và loan báo rằng, hăng GM sẽ sản xuất ra xe hơi chạy điện để bán cho khách hàng tiêu thụ. Hồi đầu thập niên 1990, cơ quan CARB (California Air Resources Board) của tiểu bang California lo về môi trường không khí trong sạch, đă bắt đầu đẩy mạnh phong trào khuyến khích các hăng xe chế ra các loại xe ít khí thải, đi tới mục tiêu tối hậu đạt mức khí thải ra là zero, giống như loại xe chạy điện. Năm 2000, kỹ thuật lưỡng năng, vừa chạy xăng vừa
chạy điện (Hybrid Technologies) ra đời, với các loại xe điện được sản xuất tại Mooresville, North
Carolina. Tại California, ngay từ năm 2004, hăng Tesla Motors bắt tay vào việc chế tạo kiểu xe
Tesla Roadster, và tung ra thị trường vào năm 2008. Kiểu xe Roadster này là kiểu xe chạy điện EV duy nhất có thể chạy trên xa lộ mà thương vụ c̣n tồn tại đến ngày nay. Các hăng khác dẫn đầu trong việc sản xuất xe hơi điện bao gồm Nissan và General Motors, cho rằng kiểu xe Roadster này chính là vật xúc tác, chứng tỏ khách hàng tiêu thụ đang có nhu cầu một loại xe
hơi điện có hiệu năng hơn. Đến năm 2007, Phó tổng giám đốc công ty GM Bob Lutz tuyên bố, chính kiểu xe Tesla Roadster đă gợi hứng cho ông thúc đẩy hăng GM chế tạo ra kiểu xe Chevrolet Volt, sắp tung ra thị trường vào cuối năm nay. Hăng Nissan cũng có kiểu xe Nissan LEAF, cũng sẽ góp mặt trên thị trường trong năm 2010 – đây là kiểu xe chạy điện hoàn toàn, không thải khói, có 5 cửa (kể cả cửa hậu), sẽ được chế tạo hàng loạt. Kiểu xe LEAF sẽ chạy bằng kỹ thuật b́nh điện Lithium-ion, với hệ thống cải tiến tối tân, có thể chạy tới khoảng 160 cây số và có thể tái sạc b́nh lên tới 80% trong ṿng 30 phút. Năm 2009, hăng BMW cũng bắt đầu cho thử nghiệm tại Hoa Kỳ kiểu xe Mini E hoàn toàn chạy điện.
* So sánh giữa hai loại xe chạy xăng và chạy điện Mục tiêu của loại xe chạy điện là làm sao san bằng được sự chênh lệch về phí tổn phát triển, sản xuất, vận hành, khi đem so sánh với loại xe chạy xăng hiện hành.
Chi phí nhiên liệu: Kiểu xe Tesla Roadster thể thao dùng b́nh điện 280 W-giờ/dặm. Tại Bắc Cali,
công ty PG&E điện lực địa phương cho biết: Nếu lái xe Tesla Roadster chạy 40 dặm một ngày, sẽ phải dùng tới 11,2 kilowatt giờ điện, giá thay đổi từ $0,56 đến $3,18, tùy vào thời điểm nào trong ngày cần sạc điện lại. So sánh phí tổn giữa hai loại xe th́ kết quả như sau: nếu lái một chiếc xe chạy xăng cũng chạy một đoạn đường dài 40 dặm như vậy, với mức tiêu thụ một gallon xăng chạy 25 dặm, th́ sẽ dùng tới 1,6 gallon xăng, với giá $3/gallon, sẽ tốn hết $4,80 tiền xăng. Hăng Nissan ước tính xe chạy điện trong 5 năm phí tổn hết 1.800 Mỹ kim, xe chạy xăng tốn tới 6.000 Mỹ kim.
* So sánh về lái xe đường trường
Vấn đề xe chạy điện chạy đường trường vốn là mối ưu tư của các hăng sản xuất, cho nên họ chỉ bán loại xe EV ra thị trường, chỉ để chạy ḷng ṿng trong thành phố hay đi những quăng đường ngắn. B́nh thường một nguời Mỹ mỗi ngày chỉ lái khoảng 40 dặm, do đó loại xe GM EV1 hoàn toàn thích hợp vói 90% khách hàng Hoa Kỳ. Chiếc Tesla Roadster mỗi lần sạc điện chạy được 200 dặm. Trong cuộc thi đua Global Green Challenge do Úc tổ chức hàng năm, vào ngày 27-10-2009, xe Roadster đă lập được một kỷ lục mới toàn cầu, khi khách hàng Simon Hackett lái một mạch được 313 dặm mà chỉ sạc b́nh điện có một lần. Xe Roadster có thể hoàn toàn sạc lại b́nh ắc quy trong 3 tiếng ruỡi, từ một ổ cắm 220 volt, cường độ 70 amp tại nhà. Ngoài ra, các kỹ sư đang tính đến việc cải tiến cho xe này sạc điện bằng ổ 3 pha kỹ nghệ, với hiệu số điện thế gấp đôi 440 volt, để giúp khách hàng tiêu thụ chỉ mất khoảng 30 phút sạc điện cho
xe. Ngày 21-4-2010, hăng Sanyo tại Nhật loan báo, chiếc xe Li-lon chạy điện do hăng Daihatsu Mira cung cấp b́nh điện đă vượt được quăng đường dài 555,60 cây số (345,2 dặm) từ thủ đô Tokyo đến thành phố Osaka, mà chỉ sạc điện một lần. Đến ngày 25-5-2010, Sanyo loan tin họ đă phá được kỷ lục của chính ḿnh, với quăng đường dài hơn là 1.003 cây số (623 dặm) tại một trường huấn luyện đua xe tại Ibaraki.
* Vấn đề khí thải carbon dioxide
Xe chạy điện không phun ra khí thải tại ống bô làm ô nhiễm môi trường, nhưng nhu cầu sử dụng đ̣i hỏi người ta phải tạo ra các nguồn điện năng mới. Hai vấn đề tạo ra năng lượng cho xe: một đằng là sản xuất ra điện, một đằng là sản xuất ra nhiên liệu nước cung ứng cho xe, vốn là hai vấn đề hoàn toàn khác biệt trong nền kinh tế năng lượng, tạo ra các hậu quả cho môi trường khác nhau; tuy nhiên vấn đề quan trọng là phải so sánh xem loại xe nào ít làm
hại cho môi trường thiên nhiên. Rơ ràng là một quốc gia như Canada giàu khí hydro, th́ vấn đề
cung cấp điện năng cho xe chạy điện sẽ dễ dàng hơn các nước khác như Hoa Kỳ và Trung Cộng, vốn lệ thuộc nhiều vào than đá. So sánh một chiếc xe chạy điện tại Hoa Kỳ chỉ thải ra chừng 115 gram khí CO2/km, trong khi một xe chạy xăng b́nh thuờng mỗi cây số thải ra tới 250 gram CO2 (gấp đôi). Chính phủ Anh đă cho thử nghiệm các loại xe chạy điện tân tiến nhất trên thị trường Âu Châu, đa số xe chỉ thải ra dưới 115 gram CO2/km; đặc biệt tại Tô Cách Lan, các kỹ sư c̣n nghiên cúu ra loại xe chỉ thải ra 81,4 gram CO2/km. Tuy nhiên, kết quả một cuộc nghiên cứu năm 2009 do tổ chức WWF (World Wide Fund for Nature) đưa ra, khiến người ta không mấy lạc quan về vấn đề khí thải của xe EV: một xe EV loại trung b́nh sẽ thải ra chừng 200 gram khí CO2/km, so với một xe du lịch chạy xăng chỉ thải ra chừng 170 gram CO2/km.
Cuộc nghiên cứu này kết luận rằng, nếu đưa vào Đức 1 triệu xe EV, th́ kết quả tối đa cũng chỉ giảm được chừng 0,1% khí thải, nếu không hiện đại hóa được các cơ sở hạ tầng cung cấp điện.
* Tăng tốc và truyền lực
Trên lư thuyết, xe chạy điện có thể tạo ra công suất để chở nặng và các kỹ sư có thể thiết kế ra
các b́nh ắc-quy lớn chạy động cơ điện. Tuy rằng hiện nay đa số xe EV chỉ có động cơ nhỏ (15 kW- 20 hp) hay kém hơn, nên xe hơi điện không tăng tốc được nhanh, vẫn có một số xe động cơ lớn và tăng tốc rất lẹ. Thí dụ như chiếc Venturi Fetish do hăng Venturi ở Monaco chế tạo, có hệ thống tăng tốc rất mạnh, mặc dù chỉ dùng động cơ 220 kW (295hp), có thể đạt tới vận tốc tối đa là 100 dặm/giờ. C̣n chiếc Tesla Roadster làm mẫu có thể đạt tới tốc độ 62 dặm/giờ trong ṿng 4 giây đồng hồ, với động cơ 185 kW (248 hp).
* Ngồi trong xe chạy điện an toàn hơn
Các kỹ sư đă cố gắng thu nhỏ khối lượng của xe EV để cho xe chạy được xa hơn và lâu bền hơn. Trọng lượng của b́nh điện của xe EV rất nặng, khiến cho xe chạy điện nặng nề hơn là xe chạy xăng, làm cho không gian trong xe bị ít đi, và khoảng cách thắng xe cũng dài hơn.
Tuy nhiên, khi xảy ra tai nạn, hành khách ngồi trong một chiếc xe nặng, thường ít bị thương trầm trọng hơn người ngồi trong một chiếc xe nhẹ hơn. Do đó, khi chiếc xe có trọng lượng nặng, lại khiến cho người đi xe an toàn hơn, mặc dù điều này không có lợi khi xe chạy. Thí dụ một chiếc xe nặng 2.000 pound (900 kg), khi gặp tai nạn thông thuờng sẽ làm cho hành khách trong xe bị thương tích nhiều hơn 50%, so với hành khách trong xe nặng 3.000 pound (1.400 kg). Một số hăng sản xuất lại chế ra các kiểu xe h́nh dáng thon, nhỏ, gọn nhẹ, do đó không an toàn cho hành khách, đă bị Viện An Toàn Xa Lộ (IHS) lên án các loại xe nhẹ đó.
* Nguy hiểm cho khách bộ hành
Khi chạy chậm, xe EV phát ra tiếng ồn nhỏ hơn so với xe chạy xăng. Các nguời mù và người khuyết tật thường dựa vào tiếng ồn của động cơ xe chạy xăng, để biết có xe hơi hay không, khi băng qua đường; do đó xe EV chạy êm không phát ra tiếng ồn, có thể gây ra nguy hiểm cho họ. Các thử nghiệm cho biết, không kể người khuyết tật, tất cả mọi người lưu thông trên đường phố cũng khó ḷng nghe được tiếng máy xe dưới 20 dặm/giờ (30 km/giờ). Quốc Hội Hoa Kỳ, Ủy Hội Âu Châu và chính phủ Nhật Bản đang nghiên cứu các đạo luật qui định, nguời lái xe phải tạo ra một mức độ âm thanh tối thiểu của xe EV và xe Hybrid (khi chạy bằng điện), làm sao giúp cho người mù và các khách bộ hành và người đi xe đạp biết được xe hơi đang từ hướng nào chạy tới.
*Ai giết xe chạy điện?
Trong bộ phim tài liệu năm 2006 “Who Killed the Electric Car?”, người ta đă nghiên cứu về quá
tŕnh sản xuất loại xe EV, thị trường thương mại bị hạn chế, sự hủy diệt xe chạy b́nh điện sau đó tại Hoa Kỳ, nhất là loại xe GM EV1 hồi thập niên 1990. Bộ phim cũng mô tả vai tṛ của các hăng sản xuất xe, kỹ nghệ dầu hỏa, chính phủ Hoa Kỳ, chính quyền tiểu bang California, về b́nh điện, xe chạy khí hydrogen và khách hàng tiêu thụ, khiến cho sự phát triển xe EV và kỹ thuật bị hạn chế lại. Trong một cuộc phỏng vấn của đài CBS, đạo diễn Chris Paine loan báo, ông đang cho thực hiện một cuốn phim khác với tựa đề “Who Saved the Electric Car?” - sau này đổi lại là “Revenge of the Electric Car” và sẽ tung phim này ra thị trường trong năm 2011
http://chinhnghiaviet.informe.com/forum/